Lagt var fram minnisblað um helstu breytingar á fjárhagsstöðu bæjarsjóðs vegna Covid-19 faraldursins á fundi bæjarráðs í gær. Efnahagsleg áhrif af Covid-19 faraldrinum hafa haft töluvert að segja um fjárhag sveitarfélaga. Misjafnt er eftir sveitarfélögum hversu mikið tekjur hafa skerst og virðast þau sveitarfélög sem byggja hvað mesta afkomu af ferðaþjónustu hafa orðið verst úti. Efnahagsleg áhrif faraldursins á Vestmannaeyjabæ hefur haft sitt að segja um tekjuskerðingu og aukin útgjöld bæjarsjóðs.
Bæjarstjórn Vestmannaeyja ákvað á vormánuðum að ráðast í viðamiklar aðgerðir til viðskpyrnu
efnhagslegra áhrifa á fyrirtæki og einstaklinga. Meðal annars var ákveðið að fresta tveimur
gjalddögum fasteignagjalda til loka ársins og byrjun næsta árs, ákveðið var að lækka
þjónustugjöld bæjarins, t.a.m. leikskólagjöld, gjöld fyrir Frístundaver, skólamáltíðir o.fl. vegna
skertrar þjónustu í tengslum við Covid-19. Jafnframt var ákveðið að færa framkvæmdir og
viðhaldsverkefni fram í tímann til að halda uppi atvinnu sem hefur í för með sér að útgjöld hafa
aukist töluvert á fyrri hluta ársins. Auk þess var ákveðið að ráða fleira sumarstarfsfólk á þessu
ári en undanfarin ár til þess að spyrna við auknu atvinnuleysi. Þá var ákveðið að ráðast í sérstakt
markaðsátak í ferðaþjónustu í samstarfi við Ferðamálasamtök Vestmannaeyja til þess að auka
veltu og stuðla að atvinnu í ferðaiðnaði. Á sama tíma hafa tekjur bæjarsjóðs skerst umtalsvert.
Framlög úr Jöfnunarsjóði sveitarfélaga hafa verið endurskoðuð í takt við nýja áætlun um tekjur
sjóðsins. Sú áætlun gerir ráð fyrir töluvert skertum framlögum til jöfnunar á tekjutapi vegna
fasteignaskatts, útgjaldajöfnunarframlögum og almennum framlögum vegna málefna fatlaðs
fólks. Þá hefur fækkun erlendra ferðamanna haft töluvert að segja um tekjuskerðingu Eldheima
og annarra safna í eigu Vestmannaeyjabæjar. Loks má nefna að tekjur Vestmannaeyjahafnar
munu skerðast vegna minni skipaumferðar, sérstaklega farþegaskipa, sem áhrif hefur á
samstæðuna.
Fyrstu fimm mánuði ársins hafa a) nettóáhrif af frestun fasteignagjalda haft 67,3 m.kr. lækkun
á tekjum bæjarsjóðs. Tekjurnar koma hins vegar inn í bæjarsjóð í desember á þessu ári og janúar
2021 og hefur því ekki áhrif á ársgrundvelli; b) þjónustugjöld lækkuðu um 10,8 m.kr. vegna
ákvarðana um lækkun gjalda, m.a. leik- og grunnskóla, skólamáltiðir o.fl.; c) áhrif á tekjur
Eldheima til lækkunar um rúmar 3. m.kr. vegna samdráttar í ferðaþjónustu; d) minnkandi
skipaumferð haft áhrif á hafnargjöld og tekjur lækka um 45,6 m.kr.hjá Vestmannaeyjahöfn; e)
skerðingar Jöfnunarsjóðs sveitarfélaga haft 6,7 m.kr. lækkun framlaga til Vestmannaeyjabæjar;
f) tilflutningur framkvæmda fram í tímann aukið kostnað vegna framkvæmda og viðhalds um
tæpa 41 m.kr. og g) kostnaður vegna sérstaks markaðsátaks í ferðaþjónustu numið 6 m.kr. á
fyrri hluta ársins.
Til viðbótar er þegar vitað að Jöfnunarsjóður sveitarfélaga muni að öllum líkindum skerðast um
u.þ.b. 100 m.kr. á þessu ári, launakostnaður vegna ráðninga sumarstarfsfólks á þessu ári mun
aukast um um 15-17 m.kr. frá því sem áætlað var í fjárhagsáætlun. Áhrif Covid-19 hafa verið
mikil á Herjólf ohf. Áætlað er að velta félagsins dragist mikið saman á þessu ári, sem getur haft
áhrif á samstæðuna.
Bæjarsjóður stendur vel fjárhagslega eins ársreikningur síðasta árs og rekstrarstaða fyrstu fjóra
mánuði ársins 2020 bera augljós merki um. Ekki hefur verið tekin ákvörðun um að hækka
álögur á fyrirtæki eða einstaklinga til þess að mæta þeim aukna kostnaði og tekjutapi í tengslum
við áhrif af Covid-19.
Starfsfólk Vestmannaeyjabæjar mun áfram fylgjast grannt með fjárhagsstöðu bæjarins og
upplýsa bæjarráð ef það stefnir í að áhrif Covid-19 verði meiri á afkomu en hér hefur verið
útskýrt.
