Helgi Bernódusson: Vestmann(a)eyingur
20. október, 2025

Það vekur athygli þegar Vestmannaeyjablöðin eru lesin að þar eru íbúar Eyjanna oftast nefndir og skrifaðir „Vestmanna-eyingar“, gagnstætt málfræði- og stafsetningarreglum og enn fremur eðlilegum framburði. Enginn segir *Vestmann-a-eyingur í eðlilegu tali, heldur „Vestmann-eyingur“. Hér er að verki sú regla í íslensku máli að viðskeytið „-ingur“ tekur oftast aðeins tvö atkvæði á undan sér og styttir orðstofninn sem því | er skeytt við ef hann er of langur. Þannig segja allir „Breiðfirðingur“, en enginn *Breiðafirðingur, því síður *Breiðafjarðaringur; allir segja „Reykvíkingur“, en ekki *Reykjavíkingur, „Norðlendingur“, enginn *Norðurlendingur o.s.frv. Stundum falla niður heilir orðhlutar í stofni til þess að krafa reglunnar sé uppfyllt: Enginn segir t.d. *Súgandafirðingur, heldur „Súgfirðingur“, enginn *Önundaf irðingur, heldur Önfirðingur, enginn *Bolungarvíkingur, heldur „Bolvíkingur“, enginn *Snæfellsnesingur, heldur „Snæfellingur“, enginn *Rangárvellingur, allir „Rangvellingur“ o.s.frv. Við þessa reglu bætast svo ýmsar málfræðilegar flækjur, hljóðvörp o.fl., sem ástæðulaust er fara nánar út í hér, og frá reglunni eru undantekningar að því leyti að atkvæðin á undan „-ingur“ geta verið fleiri en tvö eins og er einmitt í „Vestmanneyingur“, sbr. líka „Nýsjálendingur“.

Málvenja veitir ávallt góða leiðsögn um slíkt. Aðalatriðið er að um orð eins og „Vestmanneyingur“ fara saman málfræðireglur og eðlilegur framburður. Rithátturinn „Vestmann+a+eyingur“ er hins vegar gamall og nú orðið miklu algengari en „Vestmanneyingur“, og meira að segja kominn í orðabækur. Ég held að þessi ritháttur stafi af misskilinni ofvöndun í stafsetningu, og menn átti sig ekki á reglunni sem að baki að höfninni myndi opna mikla möguleika fyrir út- og innflutning. Með öruggum samgöngum milli lands og Eyja væru tækifærin óþrjótandi.“- Hann bætir við með hálfum léttleika: „Hver veit nema Vestmannaeyjar og Rangárþing eystra verði innan tíðar sama sveitarfélag – það væri eitthvað.“ Sameiginlegt afl sveitarfélaganna- Aðspurður um hvort stofnun innviðafélags líkt og gert hafi verið á Vestfjörðum gæti flýtt fyrir segir Anton Kári að öll form samstarfs sem auka slagkraft sveitarfélaganna séu til bóta. Hann nefnir sérstaklega mikilvægi þess að Vestmannaeyjabær og Rangárþing eystra standi saman vörð um hagsmuni Landeyjahafnar.- „Ég tel til dæmis að Rangárþing eystra gæti gert mun betur og þá Vestmannaeyjabær í að nýta Rangárþing eystra mun betur til að standa vörð um Landeyjahöfn og gera sig gildandi í umræðu, þrýstingi, og ákvarðanatöku varðandi höfnina.

Með sameiginlegum slagkrafti þessara sveitarfélaga tel ég að við náum að beita mun meiri þrýstingi og stöndum sameiginlega vörð um okkar hagsmuni, því þeir skarast mun meir heldur en fólk heldur,“ segir hann. býr og styðjist þá við bæjarnafnið Vestmannaeyjar. Fleiri viðskeyti í íslensku valda áþekkum breytingum í orðstofni til styttingar, t.d. „-sk“. Þannig er sagt í eðlilegum framburði: „vestmanneyskar stelpur“, en ekki: *vestmann+a+eyskar stelpur. Um viðskeyti í íslensku, m.a. „-ingur“, „-sk“ o.fl., eru til lærðar ritgerðir. Að starfsetningu orða með þessum viðskeytum (-ingur og -sk) er sums staðar vikið í kennslubókum og blaðapistlum. Þrátt fyrir það er orðmyndin „Vestmann+a+eyingur“ býsna algeng og lífseig. En eiga ekki umfram allt og alla Vestmanneyingar að hafa þetta á hreinu!

Facebook
X
LinkedIn
Pinterest
Reddit
Email
Print
Skoða blaðið á netinu
Forsida EF 9 Tbl 2025
9. tbl. 2025

NÝBURAR

76e2af77 02d9 48eb B73a 24c32e2403ac
4. janúar 2025
Drengur
Landspítalinn, Reykjavík.
Katrín Rós Óðinsdóttir og Sæþór Örn Garðarsson.

NÝBURAR

Drengur
3. desember 2024
Drengur
Kaupmannahöfn
Selma Jónsdóttir og Matthías Óskarsson

NÝBURAR

Drengursnorrason
23. október 2024
Drengur
Landspítalinn, Reykjavík.
Svanhildur Eiríksdóttir og Sindri Sigfússon

NÝBURAR

Lovisu
8. október 2024
Stúlka
Landspítalinn, Reykjavík.
Lovísa Jóhannsdóttir og Jökull Andri Sigurðsson

NÝBURAR

462560821 8781643355208571 772013136079801246 N
17. október 2024
Drengur
Landspítalinn, Reykjavík.
Aníta Björk Friðriksdóttir og Sigurbjörn Þórður Árnason.

NÝBURAR

Tandri
13. september 2024
Drengur
Hsu, Vestmannaeyjum.
Dagur Arnarsson og Svava Tara Ólafsdóttir.

NÝBURAR

Bfec0ecf E4f8 466a 89f9 94c607ba1ec5
24. ágúst 2024
Drengur
Landspítalinn, Reykjavík.
Óskar Elías Zoega Óskarsson og Díana Ólafsdóttir

NÝBURAR

Natan Orn
14. ágúst 2024
Drengur
Landspítalinn, Reykjavík.
Þórey Lúðvíksdóttir og Elías Skæringur Guðmundsson

NÝBURAR

F4c5612c Ae8a 4d77 B83d C5f14f2007fe
26. september 2024
Stúlka
Landspítalinn, Reykjavík.
Þorgeir Þór Friðgeirsdóttir og Elín Inga Halldórsdóttir

NÝBURAR

Moller
20. september 2024
Drengur
Landspítalinn, Reykjavík
William Thomas Möller og Jenný Guðnadóttir.

NÝBURAR

E50c5f3f Ddd5 4ee2 8685 Dad7e0e417ad
2. ágúst 2024
Stúlka
Fæðingadeild HVE, Akranes
Sigurdís Egilsdóttir og Gunnlaugur Örn Guðjónsson

NÝBURAR

Drengur Hristov
2. ágúst 2024
Drengur
Landspítalinn, Reykjavík
Todor Hristov og Marta Möller

NÝBURAR

Nýburi
30. júlí 2024
Stúlka
Heimahúsi á Dalvík
Alexandra Ósk Gunnarsdóttir og Brynjar Ingi Óðinsson

NÝBURAR

Nýfædd stúlka.
4. júlí 2024
Stúlka
Landspítalinn, Reykjavík
Theodóra Ágústsdóttir & Carlos Guani

NÝBURAR

IMG 3174
15. júlí 2024
Drengur
Balingen, Þýskalandi
Sandra Erlingsdóttir og Daníel Þór Ingason

NÝBURAR

tryggvason
30. júní 2024
Drengur
Reykjavík
Tryggvi Stein Ágústsson og Guðný Erla Guðnadóttir

NÝBURAR

nyburar
4. júlí 2024
Drengur
Reykjavík
María Rós Sigurbjörnsdóttir og Bjarni Heimir Kristinsson

NÝBURAR

jon
20. júní 2024
Drengur
Landspítalinn, Reykjavík
Logi Snædal Jónsson og Svala Björk Hólmgeirsdóttir

NÝBURAR

Admin Ajax
10. júlí 2024
Stúlka
Landspítalinn, Reykjavík
Unnur Birna Hallgrímsdóttir og Guðmundur Sundström

NÝBURAR

IMG 2282 940x940
29. júní 2024
Stúlka
Landspítalinn, Reykjavík
Petrúnella Aðalheiður Kristjánsdóttir og Felix Örn Friðriksson
Mest lesið
Fylgstu með

Skráðu þig á fáðu nýjustu tilkynningar fyrst

Eyjafréttir
Friðhelgisyfirlýsing

Þessi vefsíða notar fótspor til að við getum veitt þér bestu notendaupplifun. Upplýsingar um fótspor eru geymdar í vafranum þínum og framkvæma aðgerðir eins og að þekkja þig þegar þú kemur aftur á vefsíðu okkar og hjálpa teymi okkar að skilja hvaða hluta vefsíðunnar þér finnst áhugaverðast og gagnlegast.