Nú á dögum okkar hraða samfélags og komandi jóla er gott að huga að því hvað skiptir í raun máli. Börnin okkar vaxa úr grasi og þroskast hratt og þar á meðal málþroskinn. Hlutverk okkar foreldra er að ýta undir málþroska barnanna okkar með því að vera dugleg að tala við börnin og setja orð á allt sem við gerum. Börn læra ekki orð af sjálfu sér, við þurfum að kenna þeim þau. Þegar börn svo hafa lært orðin er það okkar hlutverk að víkka þann orðaforða og dýpka skilning á mismunandi orðum.
Flest börn hafa löngun til að tjá sig, vilja samveru með foreldrum/forráðamönnum og una við bóklestur. Því er mikilvægt að skapa þessi tækifæri. Barn þarf að hafa tækifæri til að tjá sig og fá hvatningu svo það finni að það er þess virði að tjá sig og á það sé hlustað.
Nýtum umhverfið í að auka málþroska barnanna, í búðinni, í bílnum, heima, í göngutúrnum, í sundi, á ferðalagi og hvar sem við erum stödd. Almenn málörvun barna fer nefnilega ekki einungis fram í leikskólanum, skólanum eða skipulögðum málörvunarstundum.
Málörvun á sér stað alls staðar!
Mikilvægt er að flétta þessa málörvun inn í daglegt amstur og þá er gott að hafa eftirfarandi ráð í huga:
Tölum (og tölum og tölum ….. ) við barnið – málörvun á sér stað alls staðar og öflug málörvun er alltaf af hinu góða. Verum dugleg að spjalla við barnið í öllu sem við gerum, hvort sem það er í leik eða daglegum athöfnum. Rannsóknir hafa sýnt að það skiptir mjög miklu máli hversu mikið við tölum við börnin okkar og hversu innihaldsrík þau samskipti eru svo stöðugt bætist í orðaforða og hugtakaskilning þeirra. Munum samt að gefa barninu svigrúm til að meðtaka það sem við erum að segja og gefum því tækifæri til að tjá sig.
Notum sömu orð í mismunandi samhengi – til að víkka orðaforða barna er mikilvægt að bæta við það sem þau segja t.d.
Með því að nota orð í mismunandi samhengi erum við að auðga orðaforða barnsins og það lærir að orð geta haft mismunandi merkingu.
Nefnum athafnir og gefum fyrirmæli – setjum orð á allt sem við gerum bæði innan heimilis og utan þess, t.d.
Með því að setja orð á allt sem við gerum og leggja inn einföld fyrirmæli fyrir barnið þá erum við að tengja orð við athafnir og barnið nær enn frekar að tileinka sér þau orð sem við erum að leggja inn, það lærir að hlusta betur og vinna betur úr þeim upplýsingum sem við erum að gefa þeim.
Stundum er talað um að foreldrar/forráðamenn eigi að vera nokkurs konar íþróttafréttamenn – þ.e. að lýsa öllu sem foreldri/forráðamaður gerir, öllu sem gerist í kringum barnið og öllu sem fyrir augun ber.
Sniðugt er að vera með „Orð dagsins“ en þá eru orð skrifuð á blað, þeim safnað í krukku og á hverjum degi er dreginn miði t.d. við kvöldmatarborðið og jafnvel hengt á ísskápinn. Þá er orðið rætt, t.d.
Oft geta skapast miklar og skemmtilegar umræður um eitt einfalt orð og um leið skapar það samveru og tækifæri til að tjá sig. Fyrir yngri börn er einnig hægt að vera með myndir og draga mynd – t.d. úr einföldum Lotto spilum eða Alias. Hér er hægt að aðlaga Orð dagsins að aldri barna á heimilinu og vera með flóknari orð eða orðasambönd þegar börnin eru orðin eldri.
Í aðdraganda jóla er oft mikið um að vera og að mörgu að huga. Reynum samt að skapa stundir þar sem fjölskyldan gerir eitthvað saman og kostar ekki mikið, t.d.
Þetta eru meðal annars einfaldar leiðir til að eiga samverustundir. En hver svona stund er svo dýrmæt og getur haft mikil áhrif á málþroska barna, þ.m.t. orðaforða, skilning og tjáningu. Einnig styrkir það tengsl því öll börn hafa þörf fyrir tengingu sem er stór partur af þroska þeirra.
Munið að þið foreldrar/forráðamenn eruð besta fyrirmynd barnsins þegar kemur að málþroska og þið gegnið veigamestu hlutverki í lífi barnsins ykkar. Þið gegnið lykilhlutverki þegar kemur að örvun málþroskans. Börn auka orðaforða sinn, tjáningu og skilning í gegnum samskipti við aðra og því er mjög mikilvægt að þau fái mörg tækifæri til þess með samskiptum við foreldra/forráðamenn sína og fjölskyldu.
Gefum börnunum okkar bestu jólagjöf sem við getum gefið þeim – gefum þeim tíma okkar og nærveru.
Nýtum jólafríið og þær stundir sem við eigum í fríinu til að tala saman, syngja saman, spila saman, leika saman, lesa saman og umfram allt bara vera saman.
Hér fyrir neðan er hugmynd að jólabingó sem skemmtilegt er að nota í jólafríinu og skapa um leið skemmtilegar stundir og dýrmætar minningar.
Hér er hægt að nálgast Jólabingóið.
Tinna Tómasdóttir og Lovísa Jóhannsdóttir talmeinafræðingar.
Til að geta skoðað nánari upplýsingar þarftu að vera áskrifandi og vera skráður inn.
Til að geta skoðað nánari upplýsingar þarftu að vera áskrifandi og vera skráður inn.
Til að geta skoðað nánari upplýsingar þarftu að vera áskrifandi og vera skráður inn.
Til að geta skoðað nánari upplýsingar þarftu að vera áskrifandi og vera skráður inn.
Til að geta skoðað nánari upplýsingar þarftu að vera áskrifandi og vera skráður inn.
Til að geta skoðað nánari upplýsingar þarftu að vera áskrifandi og vera skráður inn.
Til að geta skoðað nánari upplýsingar þarftu að vera áskrifandi og vera skráður inn.
Til að geta skoðað nánari upplýsingar þarftu að vera áskrifandi og vera skráður inn.
Til að geta skoðað nánari upplýsingar þarftu að vera áskrifandi og vera skráður inn.
Til að geta skoðað nánari upplýsingar þarftu að vera áskrifandi og vera skráður inn.
Skráðu þig á fáðu nýjustu tilkynningar fyrst