Samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytið hefur sent Vestmannaeyjabæ aðvörun vegna þess að bæjarfélagið hefur undanfarin ár fellt niður fasteignaskatt á eldri borgara. – Forræðishyggjan úr höfuðborginni ríður ekki við einteyming, – vitnað er í lög um tekjustofna sveitarfélaga.

Auðvitað á að fara að lögum. – Vestmannaeyjabær hefur notað þau rök við niðurfellingu fasteignaskattsins á eldri borgara og með því auðveldi það eldri borgurum að búa lengur í eigin húsnæði. Það komi líka til móts við minni tekjur þessa fólks við starfslok. – Það létti einnig á þeim vanda bæjarfélagsins, sem snýr að rekstri og uppbyggingu öldrunarheimila. Samkvæmt lögum er það verkefni ríkisins að reka þau. Það er hinsvegar svo að Vestmannaeyjabær sem og önnur sveitarfélög hafa greitt stórar fjárhæðir með rekstri öldrunarheimila, vegna þess að ríkið hefur ekki staðið við þau lög sem það sjálft setti, til að halda uppi þeirri þjónustu sem lög segja til um.

– Það er því hæsta máta tvískinnungur af hálfu samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytisins (ríkisins) að standa ekki við lög um rekstur öldrunarheimila, en ætlast til að Vestmannaeyjabær og ef til vill fleiri sveitarfélög reyni ekki að bregðast við því lögbroti með því að hjálpa eldra fólki til að búa lengur í eigin húsnæði, svo það þurfi síður að leita ásjár öldrunarheimila, sem ríkið hefur ekki lagt fjármagn til eins og því ber að gera.

Það er engin ástæða til að sýna undirlægjuhátt og kyngja þessum athugasemdum ráðuneytisins án þess að benda á þessa augljósu staðreynd. – Lög á að virða, en þau eiga að gilda um alla, líka ríkisvaldið.

Í sveitarstjórnarlögum 3. grein segir: Sveitarfélög hafi sjálfstæða tekjustofna og sjálfsforræði á gjaldskrám sem þeim er heimilt að setja.

Í 58 grein sömu laga segir: Einvörðungu sveitarstjórn getur tekið ákvarðanir um málefni sem varða verulega fjármál sveitarfélagsins. Í 7. lið sömu greinar segir að til slíkra málefna teljist m.a. álagning skatta og gjalda.

Það er ekki ástæða til að gleypa túlkun sveitarstjórna- og samgönguráðuneytisins hráa.

Þetta er forræðishyggja á hæsta stigi og túlkun ráðuneytisins á lögum ekki einhlít. Túlkun lögfræðinga er oft mismunandi eins og ótal dæmi sanna og sjálfsagt að leita álits annarra lögfræðinga en ráðuneytisins. – Sjálfum finnst mér bæjarfélög mega gera vel við sína íbúa sýnist þeim svo, enda er það gert, sennilega allstaðar á landinu, á mismunandi hátt.

En „kerfiskarlar“ á spena ríkisins þurfa auðvitað að hafa eitthvað að gera.

Þetta endalausa forræði „að sunnan“ er löngu orðið meira en óþolandi.

Gísli Valtýsson